Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – Tarihler 19 Aralık 2011’i gösteriyordu. Adının Peter Skyllberg olduğu bildirilen 44 yaşındaki bir deri bir kemik kalmış adam, İsveç’in kuzeyindeki Umeå kasabası yakınlarındaki ormanın derinliklerine park edilmiş büsbütün karla kaplı bir otomobilden çıkarıldı. Açlıktan ölmek üzere olan, zorlukla hareket edebilen, zahmetle konuşabilen Skyllberg hastaneye kaldırılırken kendisine dair çok az soruya cevap verebildi. Vazifeliler, yol boyunca adam hakkında neredeyse hiçbir bilgiye kavuşamadı. Zaman içinde yapılan araştırmalar çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardı. İşte 2 ay boyunca hiçbir şey yemeden hayatta kalabilen Skyllberg’in sırrı.
‘HAYATIMDA HİÇ BU KADAR ZAYIF BİR İNSAN GÖRMEMİŞTİM’
19 Aralık 2011’de İsveç’teki tüm manşetler benzeriydi: “Yaşaması mucizeydi.” Bu cümleler aslında haberi tüm İsveç’e duyuran muhabirlerin ya da editörlerin seçtiği bir başlık değildi. Bu cümle, karlarla kaplı araca ulaşan birinci trafik polisi Torbjörn Lundgren’e aitti. Lundgren, zahmetle kapıyı açmayı başardı ve hayal bile edemeyeceği bir görünümle karşılaştı. Lundgren, İsveç’te yayın yapan Aftonbladet gazetesine şunları söyleyecekti:
“Karşımda gördüğüm adamın hayatta kalması gerçek bir mucizeydi. Hayatımda daha evvel hiç bu kadar zayıf bir insan görmemiştim.”
‘İŞİNİ KAYBETTİĞİNİ SÖYLEMİŞTİ’
‘Mucize adam’ Skyllberg’in içinde bulunduğu aracın etrafındaki karın kalınığı tam 70 santimetreydi. Park halindeki otomobil bir otoyola 1.5 kilometre uzaklıktaydı. Bulunduğunda konuşamayacak bir haldeydi. Açlıktan bitkin düşmüş, kolunu bile kıpırdatmakta zorluk çekiyordu. Hastaneye kaldırıldığında olaydan kısa vakit içinde basın da haberdar oldu. Yavaş yavaş tüm ülke onu konuşmaya başlamıştı. Polis ise adamın kaç vakittir otomobilin içinde kaldığının yanıtını arıyordu. Çevredeki bir köyde esnaflık yapan bir kişi polise Skyllberg’in bir müddet evvel bakkalının bulunduğu bölgeyi ziyaret ettiğini açıkladı. Daha sonra basına da konuşan Andreas Östensson ismindeki bir esnaf, şunları söyledi:
“Arabasıyla buraya geldi. Bazen depoyu doldurdu, bazen sosis ve kahve satın aldı. Ormanda yaşadığını ve bir çadırda uyuduğunu, bazen de otomobilde kaldığını söylemişti. Bana İsveç’in orta kesitindeki Örebro Kasabası’ndan geldiğini, marangoz olarak çalıştığını fakat işini kaybettiğini söylemişti.”
NASIL HAYATTA KALDI?
Bütün bunların dışında onu tanıyan isimsiz bir kişinin, olaydan birkaç ay evvel borç tahsildarlarıyla birlikte yola çıktığını ve o vakitten beri kendisinden haber alınamadığını söylediğini aktardı. Peki bu adam tam 61 gün boyunca yiyecek olmadan ve eksi 30 santigrat dereceye kadar düşen sıcaklıklarda hayatta nasıl kalmıştı? Uppsala Üniversitesi’nden klinik beslenme profesörü Tommy Cederholm’a nazaran bir ortamda su mevcutsa bir insan yiyecek olmadan en fazla 60 gün hayatta kalabilirdi. Yaşanan tarihi olaylar da bu bilimsel bilgiyle örtüşüyordu. Örneğin siyasi mahkum Bobby Sands, Kuzey İrlanda’da 66 gün açlık grevi yaptıktan sonra hayatını kaybetmişti.
İsveç’te kış ortasında ortaya çıkan bu kıssada, Skyllberg’in bu kadar uzun müddet boyunca dondurucu soğukta nasıl hayatta kaldığı bilim dünyasında da hareketlilik yarattı. Skyllberg’in kar suyu içmek dışında hiçbir şey yememiş olması herkesi şaşkınlığa sürüklemişti.
‘İGLO’ VAZİFESİ GÖRDÜ
Konuyla ilgili Umeå’daki Norrland Üniversitesi Hastanesi’nin baş sıhhat vazifelisi Dr. Ulf Segerberg, yaptığı açıklamada daha evvel bu türlü bir olay görmediğini söyledi. Adamın muhtemelen karla kaplı arabasının bir iglo (Eskimoların bir kısmının daima olarak ya da av dönemlerinde süreksiz olarak yaşadığı sıkıştırılmış kardan ev) vazifesi görecek doğal ısınma özellikleri sayesinde hayatta kaldığına değindi. “Bu adamın aşikâr ki yeterli kıyafetleri ve uyku tulumu vardı ve hepsi karla kaplanmış bir otomobilin içindeydi” diyen Dr. Segerberg, şunları söyledi:
“İgloların sıcaklığı ekseriyetle 0 santigrat derecenin birkaç derece altındadır ve şayet âlâ kıyafetleriniz varsa bu sıcaklıklarda hayatta kalabilir ve beden sıcaklığınızı koruyabilirsiniz. Belirli ki bir halde beden ısısını muhafazayı başardı yoksa hayatta kalamazdı. Zira biz beşerler, örneğin sürüngenler üzere beden ısısını değiştirebilecek halde soğuğa dayanamayız.”
TIPKI BİR ‘AYI’ ÜZERE KIŞ UYKUSUNA MI YATTI?
Dr. Ulf Segerberg, bir kişinin yemek yemeden hayatta kalabileceği üst hududun iki ay olduğu görüşüne katıldığını söyledi. Ancak bir diğer tabip, Stefan Branth’a nazaran, Skyllberg’i kurtaran şey düşük beden ısısıydı ve onu adeta bir ‘ayı’ üzere kış uykusu moduna sokmuş olabilirdi. Dr. Branth şu sözleri kullandı:
“İnsanlar aslında bunu yapabilir. Muhtemelen adamın beden ısısı 31 derece civarındaydı ve soğuğa karşı ahenk sağlıyordu. Hem düşük ısı nedeniyle fazla bir güç de harcamıyordu.”
YAĞ REZERVLERİNİN ARKASINDAKİ GERÇEK
Peki beşerler sahiden ‘kış uykusu’na yatabilir mi? Buzlu göller yahut çığlar üzere son derece düşük sıcaklıklarda hayatta kalan insanların anlatımlarına karşın, insanların kış uykusuna yatma, yani hayvanların daha yavaş bir kalp atış suratı, metabolizma ve nefes almayı gerektiren uzun bir ‘askıya alınmış’ devrini geçirme yeteneğine sahip olduğu düşünülmüyor. Çünkü insanların beden yağ rezervleriyle hayatta kalındıkları biliniyor.
Geçen yıl bilim üzerine yayın yapan bir blog olan Inhuman Experiment, 1850’li yıllara dayanan bir araştırmaya nazaran Hintli yogilerin günlerce hava geçirmez şartlarda gömülü olarak hayatta kaldıklarını fakat sağlıklı bir biçimde yerden çıkarıldıklarını anlatan raporları yayınladı. Blog ayrıca Rus köylülerinin kıtlıktan kurtulmak için yılın yarısını uyuyarak geçirdiklerini anlatan İngiliz Tıp Mecmuası raporunu da tekrar gündeme getirdi. Dr. Ulf Segerberg ise, dünyanın sıfırın altındaki sıcaklıkların ve ağır kar yağışının olağan olduğu bir bölgesinde bile Skyllberg hadisesinin olağan dışı olduğunu söyledi.