MÜJDE IŞIL- Canlandıranlar Milletlerarası Sinema Festivali bu yıl 11. defa düzenleniyor. Kısa ve uzun metraj sinema gösterimleri, yarış kısmı, okul gösterimleri, söyleşi ve atölye aktiflikleri ile animasyon dünyasının Türkiye’deki buluşma noktası olan şenliğin teması, “Elden Ele Animasyon.”
Festival Taksim’deki Institut Français ve Kadıköy’deki Müze Gazhane’de gerçekleşiyor. Programında 14’ü Türkiye üretimi olmak üzere 78 kısa yarış sineması, 10 kısa müsabaka dışı sinema ve 4 uzun metraj sinema yer alıyor. Çeşitli milletlerarası şenliklerden 12 ödül kazanan, etkileyici bir stop-motion belgesel-drama “Köpekler ve İtalyanlar Giremez”, Haruki Murakami’nin birebir ismi taşıyan kısa kıssa koleksiyonunun animasyon uyarlaması “Kör Söğüt, Uyuyan Kadın”, Cannes Sinema Festivali’nde beğeni toplayan “Linda Tavuk İstiyor!”
10 yıl evvel Canlandıranlar Festivali’nin konuğu olarak İstanbul’a gelen, Fransız direktör Michel Ocelot’nun son sineması “Firavun, Yabanî Adam ve Prenses” seçkide öne çıkan imaller. Şenliğin tüm aktifliklerine tek bir pass ile girilebilecek. Pass’lar Canlandıranlar web sitesinden ve Institut Français’den temin edilebilecek. Şenlik grubundan Berat Birinci ve Vincent Bouvard ile konuştuk…
‘Türkiye’de animasyon geri planda’
*Canlandıranlar Sinema Şenliği, 11 yılda nasıl bir yol katetti?
Vincent Bouvard: 11 sene içinde şenlik çok değişti lakin ruhuna sadık kaldı. Düzenleyen çekirdek grup büyüdü. Dernekten oluşan birinci grubuna Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi’nden arkadaşlar eklendi. Dördüncü yıldan itibaren maalesef artık devam etmeyen İstanbul Animasyon Festivali’nin kurucusu Efe Efeoğlu bize katıldı ve yarış düzenlemeye başladık. Şenlik grubu olarak hepimizin maksadı birebir İstanbul’da animasyon severlerle bir hafta süren bir bayram yaşamak. Gönüllülük ve imecelik temellerine dayanan bir şenlik düzenliyoruz ve bu sene 90’dan fazla istekli başvurusu aldık. Bugün kısa sinema seçkilerin yanı sıra, Türkiye’de prömiyerini yapan uzun metrajlar, söyleşi ve atölyelerimiz var. Şenliğe gelen insan profili ise pek değişmiyor. Birçok 30 yaş altında, öğrenci yahut çalışan animasyon ve grafik sanatlarını seven bireyler.
‘Salonlar yetersiz’
Berat Birinci: Şenliği düzenlemek her sene güya daha fazla zorlaşıyor. Ülke gündemi, ekonomik ve toplamsal meselelerimiz, hatta İstanbul’daki aktiflik trafiği maalesef şenliği gölgeliyor. Temel meselelerimiz ortasında sinema salonlarının yetersizliği ve salonda sinema izlemenin eskisi kadar istek görmemesi var. Lakin bu durum bizim yaratıcı tahliller bulmamızı da sağlıyor. Canlandıranlar 11 yıldır kesintisiz devam eden bir şenlik. Animasyonun genelde çocuklar için olduğu algısını değiştirmek istiyoruz. Şimdiye kadar 30’dan fazla sinema ürettik ve üretmeye devam ediyoruz.
*Türkiye’de animasyonun sinemadaki durumunu ve yoğunluğunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Vincent Bouvard: Türkiye’de animasyon hala geri planda kalan bir çeşit. Bu manada şenlik daha misyonunu tamamlanmadı. Çocuklara yönelik sinemaların haricinde salonlara ulaşan yetişkinlere yönelik uzun metraj sinemalar çok sonlu sayıda. Alternatif sinema yapıtlarını topluma ulaştırabilmek Türkiye’de başlı başına bir sorun. Animasyon bu sorunun bir alt başlığı. Bu manada geçen sene başlattığımız SİYAD ile olan iş birliğini önemsiyoruz. SİYAD kendi oluşturduğu heyet ile şenlik kapsamında bir ödül veriyor, böylelikle animasyonun “marjinal bir tür” olmadığının da bildirisini veriyor
Berat Birinci: Bu ülkede çok pahalı animasyon sanatkarları var ama maalesef ne sinemaları ne de kendileri hakkında kâfi bilgi var. Canlandıranlar, unutulmuş animasyon sanatkarlarının sinemaları ve kendileri ile ilgili kaynak oluşturmaya çalışıyor. Her sene Hürmet Kuşağı’nda bu sanatkarları ve sinemalarını izleyici ile buluşturup tanıtmaya çalışıyoruz. Bağımsız canlandırma sinema üretimi giderek artmasına karşın kâfi değil. Gereğince imal takviyesi verilmiyor. Üretilen sinemaların dağıtım, tanıtım takviyesi nerdeyse hiç yok. Bu da bu işi yapmak isteyenleri engelliyor ve üretmemelerine neden oluyor. Bütün bu imkansızlıklara karşın üretilmiş sinemalar de maalesef kısa, deneysel, belgesel sepeti içerisinde kendine büyük şenliklerde yer bulmaya çalışıyor. Okullarda kısımlar açılıyor lakin animasyona daha ticari bakılıyor. Bağımsız sinemalar maalesef gereğince ilgi, dayanak ve gösterim yeri bulamıyor. Bizim üzere şenliklerin artması lazım.