CİSÜ ismine konuşan Çiğdem Şimşek, son yıllarda yeni HIV müspet sayısının artıya geçtiğine dikkat çekerek, her ile bir test ve danışmanlık merkezi açılması davetinde bulundu.
Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Hakları (CİSÜ) Platformu ismine konuşan Pozitif-iz Derneği Lideri Çiğdem Şimşek, HIV’i etkisiz hale getirmek için artık pek çok ilaç alternatifinin olduğuna dikkat çekerek, “HIV enfeksiyonunun son 10 yılda yüzde 460 arttığı tek ülke Türkiye” ikazını yaptı. Şu anda tüm Türkiye’de yalnızca 4 kentte istekli test ve danışmanlık merkezi bulunduğunu vurgulayan Şimşek, her vilayette en az bir merkezin açılması gerektiğini lisana getirdi.
Dünyada ve Türkiye’de antiretroviral tedavidenilen ilaçlar ile HIV olumlu şahıslar herkes kadar sağlıklı ve kaliteli bir biçimde doğal hayat müddetlerini sürdürebiliyorlar. Bu ilaçlar sayesinde HIV ile enfekte bireylerin artık korunmasız cinsel ilgiyle aktarıcılığı da kalmıyor. Türkiye ise HIV epidemisinin dünyada artış oranının en süratli olduğu Doğu Avrupa ve Orta Asya ülkeleri ortasında yer alıyor.
HIV alanındaki bilimsel gelişmelerle birlikte ‘Kür Ne vakit? Çalışmalar Ne Evrede?’ sorularının da merak konusu olmaya başladığını aktaran Pozitif-iz Derneği Lideri Çiğdem Şimşek, “HIV’i ‘Latent Rezervuar’ nedeniyle bedenden büsbütün atacak, yani tam şifa sağlayacak bir ilaç ya da aşı şimdi mevcut değil… Lakin kombinasyon ilaçlar ile umut vaat eden ve yüz güldüren pek çok çalışma var” bilgilerini verdi.
Ürkütücü bir artış var
Türkiye’de son yıllardaki yeni enfeksiyonlarda görülen artışın ürkütücü boyutlarda olduğuna dikkat çeken Şimşek, Sıhhat Bakanlığı’nın açıkladığı resmi bilgilere nazaran; Türkiye’de birinci hadisenin görüldüğü 1985 yılından 15 Kasım 2021 tarihine kadar toplam 31 bin 336 kişinin HIV tanısı aldığını kaydetti. Şimşek, “HIV enfeksiyonunun son 10 yılda yüzde 460 arttığı tek ülke Türkiye. 2000 yılında 168 kişi HIV tanısı almışken, bu sayı 2019’da 3 bin 248 oldu. 2019 bilgilerine nazaran Türkiye’de her gün 9 kişi HIV tanısı alıyor. Yıllar içindeki bu artışın esas nedeni, ülke olarak HIV ve AIDS’e yeterli bir cevap verememiş olmamız” dedi.
Damgalanma kaygısı teste mahzur oluyor
Türkiye’de sırf 5 vilayette, faal olarak hizmet veren 7 adet İstekli Test ve Danışmanlık Merkezi (GDTM) bulunuyor. Bu vilayetler ve merkezler; İstanbul’da Şişli ve Beşiktaş Belediyeleri ile Olumlu Hayat Derneği Test Projesi, İzmir’deKonak Belediyesi, Bursa’da Nilüfer Belediyesi, Ankara’da Çankaya Belediyesi ve Mersin’de Mersin Büyükşehir Belediyesidir. Bu test merkezlerine başvuran şahıslar, hiçbir kimlik bilgisi vermeden ve fiyat ödemeden test yaptırabiliyorlar. Çiğdem Şimşek, “HIV bütün dünyada devam etmekte olan bir pandemidir ve bunu görmezden gelmek maalesef yeni HIV olaylarına sebep oluyor. HIV hadiselerinin bu türlü süratli arttığı bir ülkede ülkü olanı, her vilayette en az bir GDTM’nin faaliyette olmasıdır. Başta Diyarbakır, Gaziantep, Van, Kayseri, Konya, Antalya, Adana, Trabzon, Samsun, Eskişehir olmak üzere Erzurum, Zonguldak, Denizli, Sivas, Çanakkale ve Tekirdağ’da da GDTM’lerin açılması gerekiyor” diye konuştu. Resmi sayıların dışında HIV statüsünü bilmeyen pek çok kişinin bulunduğuna değinen Şimşek, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Covid-19 pandemisi periyodunda getirilen kısıtlamalar sebebiyle gereğince HIV testi yapılamadı. Toplumda HIV farkındalığı düşük, HIV’e ve HIV olumlulara yönelik damgalama ve ayrımcılığın devam ediyor olması nedenleriyle şahıslar test yaptırmaktan çekiniyorlar. Türkiye’de HIV ile yaşayan ve durumunu bilmeyen kişi sayısının gerçekte mevcut sayının en az 2-3 katı olabileceği varsayım ediliyor.”
Türkiye’de 2017 yılında Başşehir Üniversitesi/HATAM tarafından yapılan HIV ve AIDS Farkındalık Araştırması sonucunda toplumun yüzde 77’si HIV hakkında gerçek ve yeni bilgiye sahip değil. İştirakçilerin yüzde 75’i HIV müspet bireylerin başarılı tedaviler sayesinde herkes üzere olağan bir hayat sürdürebileceğini bilmiyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
